काठमाडौँ । ‘मिस नेपाल वर्ल्ड २०२४’ को उपाधि आश्माकुमारी केसीले जित्नुभएको छ । आज गोदावरीस्थित सनराइज सम्मेलन केन्द्रमा भएको अन्तिम प्रतिस्पर्धामा २५ प्रतिस्पर्धीलाई पछि पार्दै…
लोक सेवाका परिक्षार्थीले अक्सर गर्ने गल्तिहरु
लोक सेवामा असफल हुनुको कारण नजानेर मात्र हुँदै होईन । कहिलेकाँही विद्यार्थीले गर्ने सानासाना कमजोरीले पनि लोक सेवामा असफलता हात लागिरहेको हुन्छ ।
ती कमजोरी पहिचान गरेर सुधार गर्न सकेमा लोक सेवाको सफलता धेरै नजिक हुनेछ ।
तर त्यस्तो कमजोरी पहिचान गर्ने र सुधार गर्ने काम भने आफैँमा चुनौतीपूर्ण हुन्छ ।
लोक सेवा तयारीसम्वन्धी पढाउने र लोक सेवाको उत्तरपुस्तिका जाँच गर्नेहरुसँगको कुराकानीमा लोक सेवामा परिक्षार्थीहरुले अक्सर गर्ने गल्तिहरु पहिचान गरेका छौँ ।
– नबुझिकन धेरै कुरा पढ्ने, अव्यवहारिक कुराहरु पढ्ने ।
– सन्दर्भभन्दा बाहिर गएर जे पायो त्यही पढ्ने । पढ्नुपर्ने विषयमा पनि अनावश्यक रुपमा पढ्ने ।
– जे–जे जान्नुपर्ने हो, सिक्नुपर्ने हो, त्यो भन्दा धेरै पढ्ने ।
– अरुको नक्कल बढि गर्ने ।
– स्तरभन्दा बढि वा कम पढ्ने । जस्तै अधिकृतको लागि तयारी गरिरहेको विद्यार्थी कोही सहसचिवले पढ्नुपर्ने कुरा पनि कण्ठ गरेर बसिरहेका हुन्छन् । केही विद्यार्थी नायब सुब्बा तहका लागि पनि नपुग्ने गरि अधिकृतको तयारी गर्छन ।
– प्रत्येक तहका लागि छुट्टै प्रकारको पढाइ, लेखाइ र तयारी शैली हुनुपर्छ । जाँचको नजिक आएपछि मात्र पढ्ने होईन, अलि अगाडी देखि नै पढ्नुपर्छ ।
याे पनि बाेनस् टिप्स
व्यतिकाे व्यत्तिगत लाभ,लाभांश, प्रतिफल, पारिश्रमिक वा अन्य जुनसुकै आय बापत राज्यलाइ अनिवार्य बुझाउनु पर्ने अार्थिक दायित्व नै आयकर हाे। नेपालकाे संविधानकाे धारा २५ सम्पत्तिकाे हकमा व्यत्तिकाे सम्पत्ति र आय मा प्रगतिशील तवरले राज्यले कर लगाउन र उठाउन पाउने छ भनि आयकरकाे संवैधानिक अाधार निर्माण गरिएकाे छ।
नेपालमा आयकर एेन २०५८ ले स्पष्ट रूपमा आयकर छुट हुने आयका विषयमा व्यवस्था गरेकाे छ। आयकर एेन अनुरूप आयकर छुट हुने आयहरू निम्नानुसार छनः
- आयकर छुट हुने आयहरू
- संघीय इकाइहरू (संघ,प्रदेश र स्थानीय तह)ले प्रदान गर्ने सामाजिक सुरक्षा रकम,
- संघ, प्रदेश र स्थानीय तहले प्राप्त गर्ने जुनसुकै आय,
- नेपाल राष्ट्र बैंककाे उद्देश्य अनुसार अार्जन भएकाे रकम,
- सडक, पुल, विमानस्थल तथा पुर्वाधार निर्माण गरि प्राप्त हुने आय मा ४० प्रतिशत सम्म छुट
- पर्यटन उद्याेगमा शशर्त छुट हुन्छ,
- कृषि पेशा वा सहकारीकाे आय वा लाभांश
- बाैद्धिक सम्पत्तिकाे निर्यात वा हस्तान्तरणमा निश्चित छुट,
- राेजगारि सिर्जना, विशेष अार्थिक क्षेत्रका सञ्चालित उद्याेग र सूचना तथा सञ्चार प्रविधिमा अाधारित उद्याेगकाे आय,
- नेपाल सरकाले कुनै सन्धि,सम्झाैता गरि कर छुट दिने भनि गरेकाे कबुलियत अनरूपकाे आयमा,
- कर तिर्न नपर्ने शर्तमा नेपाल सरकारकाे सेवामा राखिएकाे गैर नेपाली नागरिककाे पारिश्रमिकमा,
- विदेशि सरकारी सेवा कार्यरत नेपालीकाे पारिश्रमिक रकममा,
- विदेशि सैनिक वा प्रहरी सेवामा सेवा गरि हाल विदेशि सरकारि काेष बाट निवृत्तिभरण प्राप्त हुने रकममा,
- उपहार, अपुतालि र छात्रवृत्तिमा,
- कर छुट दिइएका संस्थाले प्राप्त गर्ने उपहार तथा चन्दामा,
उत्पादनमूलक उद्याेगले निर्यात गरेकाे आयमा २५ प्रतिशत सम्म छुट हुन्छ।
राज्यकाे अावश्यकता, अान्तरिक उत्पादकाे संरक्षण, सार्वजनिक खर्चकाे व्यवस्थापन लगायतका हरेक दृष्टिकाेणकाे संयुत्त मुल्यांकन बाट व्यत्तिकाे आयमा आयकर छुट छुट दिने गरिन्छ। नेपालमा आयकर छुट प्रगतिशील तरिकाले लागु भएकाे सन्दर्भमा यस्ले सामाजिक न्याय कायम र समानता प्राप्तिका दिशामा आयकर छुट अवलम्बन गर्नु पर्दछ।