शिक्षक सेवा तयारी : सम्भावित बस्तुगत प्रश्न-उत्तर

उत्तर : कुनै पनि समुहमा जोडा मिल्छ भने त्यसलाई जोर तथा जहाँ एक वाँकी रहन्छ (जोडा मिल्दैन) त्यसलाई बिजोर भनिन्छ । जोर र बिजोर संख्या सम्बन्धी शिक्षण गर्दा उपयुक्त सामाग्रीहरू :
१. विद्यार्थी आफैंलाई शिक्षण सामग्रीको रूपमा लिने ,
२. ढुङ्गाका टुक्रा, गेडागुडीका टुक्रा ,
३. १ देखि १०० सम्म जोर बिजोर संख्या छुट्याएका चार्टहरु आदि ।

 जोर र बिजोर संख्या छुट्याउनका लागि विद्यार्थीको सहभागितामा नै निम्नानुसार क्रियाकलाप गर्न सकिन्छ :-
१. विद्यार्थीलाई उपस्थिति संख्याको आधारमा तीन, चार वा पाँच समुहमा वरावर नहुने गरी विभाजन गर्ने । समुहमा रहेका विद्यार्थीलाई एक जनासँग एक जनाले हात मिलाउन लगाउने । यसो गर्दा कुन कुन समुहसँग जोडा मिल्छ कुन कुन समुहसँग एक बाँकी रहन्छ अबलोकन गर्न लगाउने र शिक्षकले नै विद्यार्थीलाई जुन समुहमा जोडा मिल्छ त्यी समुहहरुको संख्या जोर तथा जुन समुहमा एक बाँकी रहन्छ (जोडा मिल्दैन) त्यी बिजोर संख्या हुन् भनि यसरी समुह – समुह परिवर्तन गरी जोर र बिजोरको धारणा दिने ।

२. पहिलो क्रियाकलाप गरिसकेपछि एक अंकले बनेको संख्या २, ४, ६, ८ जोर संख्या हुन् भने बाँकी १, ३, ५, ७, ९ बिजोर संख्या हुन भन्ने निष्कर्ष निकालेर स्पस्ट पार्ने ,

३. माथिका जोर र बिजोर संख्या चिनिसकेपछी बिद्यार्थीहरु २,४, ६, ८, १० जोर संख्या हुन भन्ने कुरामा प्रष्ट हुन्छन् । त्यही ज्ञानलाई आधार मानि दुई, तीन, चार वा सो भन्दा धेरै अंकले बनेका संख्याहरुमा पनि एकको स्थानमा २, ४, ६, ८, ० भए ती सबै जोर संख्या हुन्छन् १, ३, ५, ७, ९ भए बिजोर संख्या हुन्छन् भनेर निष्कर्षमा पुर्याउने ।
जस्तै,
i) १७ मा एकको स्थानमा ७ बिजोर हुनाले यो संङ्ख्या बिजोर संख्या हो ।
ii) २८ मा एकको स्थानमा ८ जोर संख्या भएको हुनाले यो संख्या जोर संख्या हो ।
iv) यसरी नै १२३ मा एकको स्थानमा ३ बिजोर संख्या हुनाले यो संङ्ख्या बिजोर संख्या हो
v) ३५२ मा एकको स्थानमा जोर संख्या हुनाले यो संङ्ख्या जोर संख्या हो भनेर स्पष्ट पारेपछी विद्यार्थी आफै भन्नेछन् ।