प्रचण्डको दाउः पहिले शिक्षक मारेर प्रधानमन्त्री बने, अहिले शिक्षक उचालेर सरकारमा जाने !

अनुसा थापा
माओवादीले ४१ सूत्रीय माग राखेर तत्कालीन प्रधानमन्त्री शेरबहादुर देउवालाई ज्ञापनपत्र बुझायो । माग सम्बोधनका निम्ति ३५ दिनको अल्टिमेटम माओवादीले दिएको थियो । पहिलोपटक प्रधानमन्त्री बनेका देउवाले माग पुरा नगरेपछि माओवादीले २०५२ फागुन १ गते हतियार उठायो ।

माओवादीको पहिलो निशाना थिए, सुरक्षाकर्मी । त्यसपछि क्रमशः शिक्षक, पत्रकार, व्यापारी, राजनीतिक दलका कार्यकर्ता अनि सर्वसाधारण माओवादीको निशानामा परे । शिक्षक र पत्रकारहरुलाई एकदमै पीडादायी रुपमा मारियो । स्कुलमा पढाइरहेका शिक्षकलाई लगेर आफैं खाल्डो खन्न लगाएर मारिएको थियो ।

कसैले झुण्ड्याएर, कसैलाई किला रोपेर, कुटपिट गरेर, गोली हानेरलगायत विभिन्न यातना दिएर मारियो । माओवादीले कसैलाई छोडेन् । कोराभित्र बसेको र भर्खर बच्चा पाएका सुत्केरीको पनि हत्या गरियो । माओवादीको १० वर्षे जनयुद्धको क्रममा १७ हजार जनता शहिद भएका छन् ।

हजारौं अंगभंग भए । जनधनको व्यापक क्षति भएपछि सात राजनीतिक दलले माओवादीलाई सहमतिमा ल्यायो । १२ बुँदे माग सम्बोधन गरेपछि बल्ल माओवादीले आफ्नो हतियार छोडेको थियो । जसमा मुलुकबाट राजतन्त्र हटाउने, पहिलो संविधान सभाको निर्वाचन गर्नेलगायतका सम्झौता भयो ।

२०६४ चैत २८ गते पहिलो संविधान सभाको निर्वाचन भयो । २०६५ जेठ १५ गते देशबाट राजतन्त्र हटेको र लोकतान्त्रिक गणतन्त्रात्मक व्यवस्था कायम भएको भनि सदनबाट घोषणा भयो । बहुमतले राजतन्त्र फ्याँकेर गणतन्त्रको स्थापना गर्यो । राजा ज्ञानेन्द्र त्यहीँ रात दरबार छोडेर नागार्जुनको जंगल लागे ।

उनले श्रीपेच र गद्दी त्यागे । पहिलो संविधान सभाको निर्वाचनमा माओवादीले १२० क्षेत्रमा चुनाव जितेको थियो । माओवादी त्यतिबेलाको पहिलो पार्टी हो । विडम्बना, माओवादीले न संविधान बनाउन सक्यो न देश र जनताको लागि काम गर्न सक्यो । प्रधानमन्त्री पुष्पकमल दाहाल ‘प्रचण्ड’ को क्षमता त्यतिबेलै देखिएको थियो ।

उनले आर्मीका चिफ रुक्नाङ्गद कटुवाल र पशुपतिनाथ मन्दिरको बाबालाई हटाउन खोजेका थिए । तर, दुवैलाई हटाउन असफल भएपछि उनले राजीनामा दिए । २०७० सालको चुनावमा माओवादी पहिलोबाट झरेर तेस्रो पार्टी बन्यो । जनताले नपत्याएपछि तर्सिएको माओवादी २०७४ को चुनावमा एमालेसँग मिल्यो ।

२०७९ को चुनावमा माओवादी र काँग्रेसबीच तालमेल भयो । माओवादीबाट प्रचण्ड तीन पटक र बाबुराम भट्टराई एकपटक प्रधानमन्त्री बने । काँग्रेसको सरकार होस् या एमालेको, माओवादी सरकारमा गएकै छ । तर, माओवादीले कुनै परिवर्तन ल्याउन सकेन् । जनयुद्धमा जुन एजेण्डा बोकेर माओवादी हिँडेको थियो, त्यो बिर्सियो ।

कसरी खाने ? कसरी सम्पत्ति जोड्ने ? कसरी मोजमस्ती गर्ने ? कसरी हुन्छ आफ्ना आफन्तलाई जागिर लगाउने ? यसमै केन्द्रित भयो माओवादी । माथिल्लो तहको नेताहरु तल्लो तहका कार्यकर्तासम्मको विचार नै त्यही भयो । उनीहरु व्यक्तिगत स्वार्थमा लागे । काँग्रेस र एमालेले खायो, हामी किन नखाने ? भनि माओवादीले जनयुद्ध गरेको देखियो ।

हिजो जनयुद्धमै मारेको पत्रकार, सुरक्षाकर्मी, व्यापारी, सर्वसाधारण माओवादीलाई आवश्यकता परेको छ । प्रचण्डको अघिपछि सुरक्षाकर्मी छन् । पत्रकारहरुले उनको राम्रो समाचार लेखिदिनुपरेको छ । शिक्षकलाई उचालेर माओवादीले सडकमा ल्याएको छ । शिक्षकको संख्या घटेपछि माओवादीका कार्यकर्ता सडकमा उत्रिएका छन् ।

अहिले शिक्षकलाई उचालेर सरकार ढाल्ने अनि आफू सत्तामा जाने दाउमा छन्, प्रचण्ड । उनले शिक्षक र पत्रकारलाई आफू पुनः सरकारमा जाने भर्याङ्ग बनाएका छन् । कुनै समय शिक्षक र पत्रकार देखिनसहने प्रचण्डलाई अहिले उनीहरु नै सबैभन्दा बढी खाँचो परेको छ । तर, शिक्षकले आफ्ना साथीलाई मारेको, यातना दिएको बिर्सिएका छन् ।

प्रचण्ड आफ्नो दाउ खेलिरहेका छन्, न शिक्षकले बुझेका छन् न पत्रकारले । अहिले उनी शिक्षकको पक्षमा आवाज उठाइरहेका छन् । माग सम्बोधन नभएसम्म विद्यालय नफर्किन उनले उक्साइरहेका छन् । हो, माओवादीका कारण देशमा लोकतन्त्र गणतन्त्र आयो । त्यही व्यवस्थाका कारण आन्दोलन गर्न पाइएको हो ।

शिक्षकहरु चैत २० गतेदेखि सडक आन्दोलनमा छन् । विद्यालय ठप्प छ । सडकमा शिक्षकहरु आन्दोलन गर्छन्, त्यही बीचमा ससाना बालबालिका पानी बेचिरहेका देखिन्छन् । पढ्न जानुपर्ने बालबालिका गुजारा गर्नका लागि पानी बेच्न हिँड्नुपर्ने बाध्यता छ । अनि लोकतन्त्र गणतन्त्र कसको लागि आएको रहेछ ? प्रष्ट भइहाल्यो ।

शिक्षकहरुलाई मोज छ । पढाउँदै नपढाईकन जनताले तिरेको कर खाइरहेका छन् । लुगा लगाएका छन् । अझै सेवासुविधा पुगेन् भनेर सडकमा आउँछन् । त्यसो त कर तिर्ने जनताको छोराछोरीको हकमा के ? जनता आधा पेट काटेर कर तिर्ने अनि देशका बौद्धिक वर्ग भनिएकाहरु सेवासुविधा पुगेन् भनेर सडकमा आएर रमिता देखाउने ।

पत्रकार समाजका ऐना हुन् । शिक्षक आन्दोलनमा पत्रकारहरु यत्तिकै छन् । त्यही भीडमा ससाना बालबालिकाहरु पानी बेचिरहेका हुन्छन् । तर, त्यसको समाचार बनाउँदैनन् । पढाउन जानुपर्ने शिक्षक सडकमा रत्यौली खेल्छन्, पढ्न जानुपर्ने विद्यार्थी पानी बेच्छन् । शिक्षकहरु आन्दोलन गर्ने, विद्यार्थी पानी बेच्ने भन्दै समाचार बनाउनुपर्दैन् ?

स्कुल जान वञ्चित बालबालिकाको आवाज उठाउनुपर्दैन् ? आन्दोलनका कारण सर्वसाधारणले अनाहकमा सास्ती पाएका छन् । गाडी नचल्दा पैदल हिँड्नुपर्ने बाध्यता उनीहरुलाई छ । तर, पत्रकार समस्या उजागर गर्नुभन्दा पनि भ्युज बटुल्नमै बढी केन्द्रित छन् ।

अस्ति आन्दोलनमा शिक्षकको संख्या निकै कम भइसकेको थियो । हिजो संख्या बढेको छ । तर, अधिकांशले शिक्षकको पोशाक पहिरिएका थिएनन् । साधारण पोशाकमा थिए । आन्दोलनमा वृद्धवृद्धा पनि थिए । त्यसले नै आन्दोलनमा घुसपैठ भइसकेको प्रष्टै छ । कसैको उक्साहटमा आएर आन्दोलन गर्नु बेकार छ ।

पार्टीको झोला बोकेर आन्दोलनमा उत्रिदाँ त्यसले ठूलो क्षति पुग्न सक्छ । अभिभावकको आक्रोश खेप्न उनीहरुलाई गाह्रो पर्न सक्छ । हिजो शिक्षक मारेर प्रधानमन्त्री भएका व्यक्ति पुनः शिक्षकलाई प्रयोग गरेर पदमा पुग्ने दाउमा छन् । यो कुरा शिक्षकले बुझ्न जरुरी छ । प्रचण्ड आएपनि शिक्षकको माग सम्बन्ध गर्न गाह्रो छ ।

प्रचण्डले आफ्नो गोजीबाट ल्याएर बढेको तलबभत्ता बाँड्ने होइन् । राज्यको ढुकुटीबाट दिने हो । कर उठेत सरकारले दिइहाल्छ । अहिले देश आर्थिक संकटमा छ । कर उठेको छैन् । वैदेशिक ऋण २७ खर्ब पुगिसकेको छ । जनताले भोको बसेर, उपचार नगरेर सरकारलाई कर तिरिरहेका छन् ।

निर्माण व्यवसायी, दुध तथा उखु किसान, बीमा गरेका अस्पतालले भुक्तानी पाएका छैनन् । शिक्षकले यो कुरा बुझ्नुपर्छ कि पर्दैन् ? जे भएपनि शिक्षकले तलब त पाइरहेका छन् । यस्तो जटिल अवस्था शिक्षकले बुझ्ने कि सडकमा आएर रमिता देखाउने ? ढ्याङ्ग्रो ठोकेर छन् शिक्षकले ।

यसले त स्पष्ट रुपमा शिक्षक धाँमीझाक्रीको पक्षमा देखिएको छ । सडकमा जादु देखाउँछन् । अनि यस्ता शिक्षकलाई बौद्धिक वर्ग भन्ने ? सरकारले अब शिक्षकको सर्टिफिकेट जाँच्नुपर्ने भएको छ । जानेको बुझेको मान्छेले ढ्याङ्ग्रो ठोक्छन् ? बाटो जाम गरेर सर्वसाधारणलाई दुःख दिएका छन् ।

कुन काम सही र कुन गलत ? भन्ने थाहा नभएका शिक्षकबाट के अपेक्षा गर्ने ? यस्ता शिक्षकले पढाएका विद्यार्थी कस्ता हुन्छन् ? प्रचण्डले आफ्नो सन्तानदेखि आफन्त ठाउँमा पुर्याइहाले । बाँकी भएकालाई अर्कोपटक ठाउँमा पुर्याउँछु भन्ने उनको दाउ हो । आफ्नो छोराछोरीलाई ठाउँमा पुर्याइसकेकालाई जनताको छोराछोरीको के मतलब ?

शिक्षामन्त्री रघुजी पन्तले नाटक देखाइरहेका शिक्षकहरुलाई कारबाही गर्नुपर्छ । आफ्नो जिम्मेवारी पुरा नगर्ने शिक्षकलाई तत्काल बर्खास्त गर्नुपर्छ ।