उपत्यकामै मिटरब्याजीहरुको बिगबिगी, पर्दाभित्रबाट नेता निर्देशन दिने, कार्यकर्ता जनता ठग्ने !

रुषा थापा
मुलुककै राजधानीमा मीरटब्याजी मौलाउँदै गएका छन् । काठमाडौं उपत्यकामा पछिल्लो समय मीटरब्याजमा पैसा लिने–दिने बढ्दो क्रममा छन् । एक लाखको मासिक ३० हजार रुपैयाँसम्म ब्याज तिरेर मानिसहरुले ऋण लिइरहेका छन् । उपत्यकामा शिक्षित व्यक्ति बस्छन् । यो कुनै दुर्गम जिल्ला होइन ।

विडम्बना, अहिले यहाँ शिक्षित व्यक्तिहरुबाटै मीटरब्याजमा पैसा लेनदेन भएको पाइन्छ । पाँच लाख दुई महिनाका लागि दिने अनि ब्याजसहित आठ लाखको चेक लिने । कसैले चाँहि करोड मूल्य पर्ने घरजग्गा राखेर २०–२५ लाख रुपैयाँ दिने । ऋण तिर्न तीन महिनादेखि बढीमा ६ महिनाको समय दिइन्छ । सो अवधिभित्र चुक्ता नगरेमा करोडौं पर्ने घर नै पचाइन्छ ।

मीटरब्याजमा पैसा लगानी गर्नेमा सुन व्यापारी, बैंक तथा वित्तिय संस्थाका कर्मचारी, होटल व्यवसायी, उद्योगी तथा अन्य व्यवसायी, टोले गुण्डाहरु रहेका छन् । यसरी पैसा लिनेमा चाँहि साना व्यापारी वा घरजग्गा, गाडी र सेयरमा लगानी डुबेका छन् । कतिपयले चाँहि छोराछोरी विदेश पठाउन वा उपचारका निम्ति मीरटब्याजमा पैसा लिन्छन् ।

मीटरब्याजमा पैसा लिँदा अधिकांशले सोचेका हुन्छन्, समय छँदैछ, तिरिहालिन्छ नि । तर, दिनप्रति दिन बढ्दो ब्याजदर अनि घट्दो आम्दानीका कारण उनीहरुले समयमै पैसा चुक्ता गर्न सक्दैनन् । जसका कारण उनीहरुले धितो त गुमाउँछन् नै सँगै जेलमा बास बस्नुपर्छ । मीटरब्याजमा पैसा लिएका अधिकांशले फिर्ता दिने बेला चेक दिन्छन् ।

एक–दुई महिनापछिको चेक दिइएको हुन्छ । तर, चेक दिएर मात्र के गर्नु, जब बैंक खातामा पैसा नै छैन । अधिकांश मानिसलाई अझै पनि थाहा छैन कि तीन पटक चेक बाउन्स भएमा बैंकिङ्ग कसुरमा मुद्दा चल्छ । यसबाट अन्जान भएकै कारण मानिसहरुले साहुलाई झुक्याउन खातामा पैसा नभएपनि चेक दिन्छन् । यसरी पटकपटक चेक दिएर बाउन्स भएपछि ऋणीविरुद्ध बैंकिङ्ग कसुरको मुद्दा दर्ता हुन पुग्छ ।

मीटरब्याजीहरुले चिनजान नभएका व्यक्तिलाई पनि सजिलै पैसा दिन्छन् । किनकि उनीहरुलाई पैसा लगानी गर्नुपर्ने हुन्छ । कहाँ, कसलाई गर्ने ? भनेर उनीहरु सोचविचार गर्दैनन् । उनीहरुलाई त ब्याजको मात्र चिन्ता हुन्छ । आफूले भनेजति ब्याज दिन्छु भनेपछि नचिनेको व्यक्तिलाई पनि तुरुन्तै जति माग्यो, त्यति पैसा दिन्छन् ।

सरकार भन्छ, घरजग्गा कारोबार बढ्यो । तर, किन र कसरी बढ्यो ? भनेर सरकारलाई थाहा छैन । बजारमा घरजग्गाको किनबेच नै छैन । अनि कसरी बढिरहेको छ ? यसको पछाडि पनि मीटरब्याज हो । मीटरब्याजमा पैसा लेनदेन गर्दा ऋण लिनेको धितो अर्थात् घरजग्गा शुरुमै मीटरब्याजीको नाममा नामसारी गरिन्छ ।

यसले घरजग्गाको कारोबार बढेको देखिएको हो । घरजग्गाको किनबेच बढेको होइन, नामसारी बढेको हो । त्यो पनि मीटरब्याजीको नाममा । सर्वसाधारण त सुकुम्बासी बन्दै गएका छन् । यस्तो अवस्थामा घरजग्गाको कारोबार बढ्छ भनेर कल्पनासमेत गर्न सकिँदैन । घरजग्गा मात्र होइन, गाडी र सेयर पनि मीटरब्याजीहरुको नाममा धमाधम नामसारी भइरहेको छ ।

गरिब जनताको सम्पत्तिमाथि मीटरब्याजहरुको रजगज फेरि पनि शुरु भइरहेको छ । रोचक कुरा चाँहि मुलुककै राजधानी र सबैभन्दा बढी शिक्षित व्यक्तिहरुको बसोबास रहेको उपत्यकामै यस्तो भइरहँदा पनि सरकार मुकदर्शक बनेको छ । बैंकहरु भन्छन्, कर्जा प्रवाह भएन । बैंकबाट ऋण लिँदा अनेकौं झन्झट झेल्नुपर्छ । फेरि बैंकका अध्यक्ष, सञ्चालक र कर्मचारीहरु आफ्नालाई मात्र कर्जा दिन्छन् । त्यो पनि घुस खाएर ।

करोड पर्ने घरजग्गा धितो राखेर ५० लाख ऋण दिन्छन् । त्यसमा १० लाख घुस नै खान्छन् । तीन प्रतिशतसम्म सेवाशुल्क र १२ देखि ८० प्रतिशतसम्म ब्याज असुल्छन् । अनि ऋणीले तीन किस्ता नतिर्नेबित्तिकै करोड पर्ने धितो ४० लाखमा पचाइदिन्छन् । योसँगै ऋणीको तीन पुस्ते कालोसूचीमा पर्छ । मीटरब्याजमा पैसा लिँदा चर्को ब्याज भएपनि कालोसूचीमा पर्ने डर हुँदैन ।

यसैले मानिसहरु मीटरब्याजमा आकर्षित भएका हुन् । यहाँ मीटरब्याजी होस् या बैंक, वित्तिय संस्था सबै ठग, चोर हुन् । सबैको नजर सर्वसाधारणको धितोमा छ । जनतालाई सुकुम्बासी बनाउन यिनीहरु लागिपरेका छन् । शहरमा त मीटरब्याजी र बैंक, वित्तिय संस्थाको आतंक यस्तो छ भने गाउँमा के होला ? त्यहाँ कति जनताले ठगिएका होलान् ?
मीटरब्याजमा पैसा लगानी गर्ने सबै राजनीतिक दलका कार्यकर्ता हुन् । बैंक, वित्तिय संस्था खोल्ने र गुण्डागर्दी गर्ने पनि तिनैका कार्यकर्ता हुन् । राजनीतिक दलहरुको दोहोरो चरित्र छ । बाहिर देखाउने एउटा, भित्र अर्के । बाहिर जनतासामु मीटरब्याजीलाई कारबाही गर्ने ठोकुवा गर्छन् । भित्र चाँहि आफ्ना कार्यकर्तालाई अझ लुट्न निर्देशन दिन्छन् ।

गणतन्त्रका नेताहरुले जनतालाई भ्रमित बनाएर, सञ्चारमाध्यमको आँखामा छारो हालेर ठग्नु ठगेका छन् । एक सयको सामान पाँच सयमा बेचेर जनता ठग्ने व्यापारी दलकै कार्यकर्ता हुन् । जनता ठगेको पैसा उनीहरु पार्टीलाई चन्दा दिन्छन् । घरजग्गा, गाडी, सेयरको दलाली गर्ने, कन्सलट्रेन्सी, म्यानपावर र क्रसर उद्योग खोल्ने पनि यिनकै कार्यकर्ता हुन् ।

नेताहरु पर्दाभित्र बसेर निर्देशन दिने, कार्यकर्ता जनता ठग्ने । अनि हामी सोझा सर्वसाधारण चाँहि यिनीहरुको झुठा भाषणको विश्वास गछौं । अब जनताले केपी शर्मा ओली, शेरबहादुर देउवा, पुष्पकमल दाहाल प्रचण्ड, माधवकुमार नेपाल, झलनाथ खनाल, उपेन्द्र यादव, सीके राउटहरुलाई समात्नुपर्छ । यिनीहरुलाई देशबाटै लखेट्नुपर्ने अवस्था आएको छ ।

यिनीहरुले जुर्गाभन्दा बढी जनताको रगत पसिना चुकेका छन् । सर्वसाधारणको दुःखको कमाई वा पेट काँटेर तिरेको करमा यिनीहरुको मोजमस्ती चलेको छ । त्यसैले अब जनताले विरोधमा उत्रिन ढिलो गर्नुहुन्न । न्याय माग्दै मीटरब्याज र लघुवित्त पीडितहरु विभिन्न जिल्लाबाट महिनौं दिन हिँडेर काठमाडौं आए । पटकपटक आश्वासन दिएर सरकारले उनीहरुलाई फिर्ता पठायो ।

दुर्भाग्य, उनीहरुले अहिलेसम्म न्याय पाएका छैनन् । न्याय पाउनु पनि त कसरी दलकै कार्यकर्ताहरु मीटरब्याजी छन् अनि । नेताहरुलाई सार्वजनिक, सरकारी जग्गा देख्नै नहुने । तिनका कार्यकर्तालाई चाँहि जनताको सम्पत्ति देख्न नहुने । गगन थापा र महेश बस्नेत भन्छन्, देशभरका सरकारी, सार्वजनिक जग्गा व्यक्तिको नाममा गयो ।

त्यो जग्गा कसले व्यक्तिको नाममा लग्यो भनेर पनि उनीहरुले भनिदिनुपर्यो । तर, यहाँ त जो चोर, उसैको ठूलो स्वर भनेजस्तो अवस्था छ । सबैभन्दा बढी सरकारी, सार्वजनिक जग्गा व्यक्तिको नाममा लैजाने थापा र बस्नेत हुन् भनेर जनता आफैं भन्छन् । अनि अझै पनि उनीहरु जनतालाई भ्रममा पार्न खोजिरहेका छन् ।
नेताहरुबाटै सरकारी सम्पत्तिको संरक्षण गर्न मुस्किल परेको छ । यतिमात्र होइन, तिनका कार्यकर्ताले सोझासाझा जनतालाई सुकुम्बासी अवस्थामा पुर्याउँदै छन् । देश सिध्याउने र जनता ठग्ने अरु कोही होइनन्, दल, नेता र कार्यकर्ता नै हुन् । त्यसैले, अब जनता सचेत हौं । मीटरब्याजमा होस् या बैंक, वित्तिय संस्था कहि कतैबाट ऋण नलिऔं । किनकि त्यो ऋणले आफू मात्र नभई आफ्ना परिवार नै सिध्याउन सक्छ ।