काठमाडौँ । ‘मिस नेपाल वर्ल्ड २०२४’ को उपाधि आश्माकुमारी केसीले जित्नुभएको छ । आज गोदावरीस्थित सनराइज सम्मेलन केन्द्रमा भएको अन्तिम प्रतिस्पर्धामा २५ प्रतिस्पर्धीलाई पछि पार्दै…
आफ्नो सम्पत्ति बाँड्न चाहन्छिन् अर्बपति ३१ वर्षीया यी महिला
अष्ट्रियाकी ३१ वर्षीया मार्लेन इन्गेलहोर्न, जसले विरासतमा ठूलो सम्पत्ति पाएकी छन्, उनी आफ्नो पैत्रिक सम्पत्तिकाे अर्बौं रुपैयाँ जनतामाझ बाँड्न चाहन्छिन् ।
अस्ट्रिया । अस्ट्रियाकी मार्लेन इन्गेलहोर्नले २५ मिलियन युरो अर्थात् दुई अर्ब रुपैयाँभन्दा बढी रकम जनतामा बाँड्ने घोषणा गरेकी छन् । उनी यो पैसा कसरी बाँड्ने भनेर मानिसहरूलाई बताउन चाहन्छिन् ताकि उनी पैत्रिक सम्पत्तिकाे माेहबाट बाहिर निस्कन सकून्।
सुन्दा रोचक लाग्ने यो कुरा पत्याउन धेरैलाई गाह्रो होला । यहाँ हाम्रो देशमा पाएसम्म सिंह दरबार नै आफ्नो नाममा पास गर्न मान्छेहरु लागिरहेको तथ्या बाहिर आइरहेको छ । जसमा ठूला नेता र धनी मानिसहरु सामेल रहेको छर्लङ्गै छ । कर छmली र ठगीको त कुरा गरी साध्य छैन, तर ‘TaxMeNow’ नामक अभियान सुरु गरेकी जर्मन-अस्ट्रियाली इंगेलहोर्न भन्छिन्, “मैले धेरै पैसा र शक्ति पनि विरासतमा पाएको छु। तर मैले यसको लागि केही गरेको छैन। र सरकारले यो पैसामा कर लगाउन पनि चाहँदैन। ”
इंगेलहोर्न चाहान्छिन् कि सरकारले धनीहरूलाई थप कर लगाओस ताकि सम्पत्तिलाई समान रूपमा बाँड्न सकियोस्। उनले यही इच्छालाई अभियान बनाएकी छन् । जनवरीमा, जब डाभोसमा वर्ल्ड इकोनोमिक फोरम आयोजित भएको थियो । विश्वका धेरै धनी व्यक्तिहरूले फोरममा भाग लिन महँगो टिकटहरू किनेका थिए, इन्गेलहोर्नले फोरमको विरोधमा भाग लिएकी थिइन्।
रासायनिक उत्पादन कम्पनी BASF का संस्थापक फ्रेडरिक इन्गेलहोर्नको उत्तराधिकारी मार्लेन, धनीहरूलाई कर लगाउन सरकारसँग माग गर्ने थोरै धनी व्यक्तिहरूमध्ये एक हुन्। विश्वमा सम्पत्तिको समान वितरण सुनिश्चित गर्न यो आवश्यक भएको उनीहरुको भनाइ छ ।
भर्खरै सार्वजनिक भएको अक्सफामको प्रतिवेदनमा भनिएको छ कि विश्वमा करिब २,१५० अर्बपति छन् जसको सम्पत्ति २०२० को तुलनामा ३.३ ट्रिलियन डलरले बढेको छ। जबकि सोही अवधिमा पाँच अर्ब मानिस गरिब भएका छन् ।
२०२२ मा जब इन्गेलहोर्नकी हजुरआमाको मृत्यु भयो, उनले धेरै मिलियन युरो पाइन्। जनवरीमा, इन्गेलहोर्नले मानिसहरूमा 25 मिलियन यूरो वितरण गर्ने घोषणा गरिन्र । यो पैसा कसरी बाँड्ने भन्ने निर्णय गर्न उनले अस्ट्रियाबाट ५० जनाको समूह बनाएको घोषणा गरेकी छिन् । उनका अनुसार यी ५० जनाले यो पैसा कसरी बाँड्ने भनेर सुझाव दिनेछन् ।
प्रक्रियालाई थप लोकतान्त्रिक बनाउन १६ वर्षभन्दा माथिका दश हजार अनियमित रूपमा चयन गरिएका व्यक्तिहरूलाई समूहमा सामेल हुन आमन्त्रित गरिएको थियो। यसका लागि उनले फारम भर्नुपरेको थियो । जसमध्ये ५० जनालाई छनोट गरिएको थियो ।
युनिभर्सिटीमा जर्मन भाषा पढेकी इंगेलहोर्नले आफ्नो सम्पत्तिको “९० प्रतिशतभन्दा बढी” दिएपछि सामान्य जागिर गर्न चाहेको बताउँछिन्।
उनी भन्छिन्, “म समाजको सबैभन्दा धनी 1 प्रतिशतबाट 99 प्रतिशत कम धनीमा सर्नेछु। मलाई लाग्छ कि यो राम्रोको लागि हो। म लोकतान्त्रिक समाजमा माथि उक्लिरहेको छु। धनको दलदलबाट बाहिर निस्केको छु।”
अस्ट्रियामा असमानता
भियनाको युनिभर्सिटी अफ इकोनोमिक्स पढाउने अर्थशास्त्री इमानुएल लिस्ट भन्छन् कि युरोपको आर्थिक असमानता अस्ट्रियामा निकै देखिन्छ।
युरोपेली केन्द्रीय बैंकको अनुमानको आधारमा, प्रोफेसर लिस्ट बताउँछन्, “अस्ट्रियाका सबैभन्दा धनी पाँच प्रतिशत मानिसहरूसँग देशको ५४ प्रतिशत सम्पत्ति छ। देशका आधाभन्दा बढी मानिसहरूसँग मात्र चार प्रतिशत सम्पत्ति छ, अर्थात् केही पनि छैन।”
अस्ट्रियामा, नयाँ पुस्ताले प्रत्येक वर्ष लगभग १५ बिलियन यूरो विरासतमा पाइरहेको छ, र प्रोफेसर लिस्टका अनुसार कसैले सम्पत्ति प्राप्त गर्यो वा नगरोस्, यसले “खुद सम्पत्ति वृद्धि” मा ठूलो भूमिका खेल्छ।
सन् 2008 मा, देशमा पैतृक कर खारेज गरिएकाे थियाे। वैसे, संसारका धेरै अरबपतिहरूले आफ्नो सम्पत्ति दान गरिरहेका छन्। उदाहरणका लागि अमेरिकी अर्बपति वारेन बफेटले आफ्नो सम्पत्तिको ९९ प्रतिशत दान गर्ने घोषणा गरेका थिए । तर लिस्ट भन्छन् कि Ingelhorn को प्रयास वैज्ञानिक छ।