एसियाकै शक्तिशाली महिला शेख हसिनालाई विद्यार्थीहरूले कसरी हल्लाए ?

काठमाडाैं । हिंसात्मक प्रदर्शनका बीच शेख हसिनाले बंगलादेशको प्रधानमन्त्री पदबाट राजीनामा दिएर बहिनीसँग देश छोडेकी छिन् । शेख हसिना सन् २००९ देखि लगातार बंगलादेशको प्रधानमन्त्री थिइन् ।

विगत १६ वर्षमा प्रधानमन्त्री शेख हसिना वाजिदले बंगलादेशलाई गरिबीबाट बाहिर निकालेको धेरैको विश्वास छ ।

बंगलादेशले जुन प्रगति गरेको छ त्यो शेख हसिनाकै कारणले भएको हो भन्ने पनि कतिपयको विश्वास छ ।

शेख हसिनाको बढ्दो तानाशाही शासनको बावजुद यस्तो भएको विज्ञहरू बताउँछन्। तर उनीहरुको हैसियत अहिलेको जस्तो कमजोर कहिल्यै थिएन ।

विश्वविद्यालय र कलेजका विद्यार्थीहरूको प्रदर्शनले देशभर व्यापक असन्तुष्टि, रक्तपात र अराजकता निम्त्याएको छ।

बंगलादेश सरकारले प्रदर्शन रोक्न खोज्यो तर प्रदर्शनमा उत्रिएका जनता पछि हटेनन् । यही दबाबका कारण शेख हसिनाले अन्ततः राजीनामा दिएर देश छाड्नुपरेको हाे।

के विद्यार्थी आन्दोलनले सरकार ढाल्यो ?

शेख हसिनाले सोमबार प्रधानमन्त्री पदबाट राजीनामा दिएर देश छाडेकी हुन् । उनले देश छाेडेपछि उनको निवासमा ठूलो संख्यामा प्रदर्शनकारीले आक्रमण गरेका थिए ।

शान्त तर बलियो मानिने शेख हसिना देशका संस्थापक राष्ट्रपतिकी छोरी हुन् । उनी आफ्नो जीवनमा धेरै चोटि संकट र आक्रमणबाट जोगिएकी छिन्।

उनको कार्यकालमा देशको सीमा सुरक्षा बलको हिंसात्मक विद्रोहबाट जोगिएको छ। त्यसमा ५७ सैनिक अधिकारी मारिएका थिए ।

उनले तीनवटा विवादित आम चुनाव जितेकी छन् । अन्तर्राष्ट्रिय समुदायले पनि यी निर्वाचनको आलोचना गरेको छ ।

उनले मानवअधिकार उल्लङ्घनको आरोप र विपक्षी दलहरूबाट धेरै पटक ठूलो प्रदर्शनको सामना गर्नु परेको छ।

तर देशभर विद्यार्थी आन्दोलनबाट सुरु भएको यो वर्तमान संकट उनको राजनीतिक जीवनको सबैभन्दा कठिन चुनौती सावित भयो ।

विद्यार्थीको आन्दोलनमा देशै डुबेको थियो र विद्यार्थीको पछाडी विपक्षी दल एकजुट भएका थिए ।

बंगलादेशको सर्वोच्च अदालतले विवादास्पद कोटा प्रणाली खारेज गरेर विद्यार्थीको मुख्य माग पूरा गरे पनि असन्तुष्टि भने टुंगिएको छैन ।

यी प्रदर्शनमा तीन सयभन्दा बढी विद्यार्थीको ज्यान गएको थियो भने गत सातादेखि सुरु भएको सरकारविरुद्ध जनआन्दोलनको क्रममा ठूलो मात्रामा हिंसा भड्कियो र ठूलो संख्यामा मानिस मारिएका छन्।

प्रेसर कुकर जस्तो अवस्था

ओस्लो विश्वविद्यालयसँग सम्बद्ध डा. मुबाशर हुसेन यो अवस्था एकै दिनमा नभई ‘प्रेशर कुकरजस्तै फुटेको’ बताउँछन् ।

डा. मुबाशर हुसेनले एसियामा अधिनायकवादको गहिरो अध्ययन गरेका छन्।

डा हसनले बीबीसी बंगलालाई भने, ‘स्मरण रहोस्, हामी त्यस्तो देशको कुरा गर्दैछौं जसको प्रेस स्वतन्त्रता सूचकांक रूसभन्दा पनि कम छ।’

उनी भन्छन्, ‘शेख हसिना र उनको पार्टीले मुक्ति सङ्घर्षको भावनालाई अत्यधिक राजनीतिकरण गर्दै नागरिकलाई वर्षैपिच्छे मतदानको आधारभूत मानवअधिकारबाट वञ्चित गरिदिएको र उनको सरकारको तानाशाही स्वभावले समाजको ठूलो वर्गलाई आक्रोशित बनाएको छ । दुर्भाग्यवश उनी सिङ्गो देशको प्रधानमन्त्री भइनन्, एउटा समूहको मात्र प्रधानमन्त्री भइन् ।

गत हप्ता सुरु भएको घटनाक्रमबाट डा. हसन अचम्ममा परेका छैनन्।

विद्यार्थी प्रदर्शन

बंगलादेशमा विद्यार्थीहरूले स्वतन्त्रता संग्राम सेनानीका आफन्तहरूलाई सरकारी जागिरमा ३० प्रतिशत आरक्षण खारेज गर्न माग गर्दै आन्दोलन सुरु गरेका थिए ।

यो आरक्षण 1971 स्वतन्त्रता सेनानी को परिवार को लागी लागू थियो।

उच्च अदालतले विवादित कोटा प्रणालीलाई सदर गरेपछि विद्यार्थीको प्रदर्शन चर्किएको हाे ।

सत्तारुढ दलका कार्यकर्ताले आन्दोलनकारीमाथि आक्रमण गरेपछि यी प्रदर्शनहरू झन् हिंसात्मक बनेका छन् ।

तर, पछि बंगलादेशको सर्वोच्च अदालतले यो कोटा प्रणाली लगभग खारेज गरिदिएकाे छ ।

सोही क्रममा सरकारको तर्फबाट अदालतमा उपस्थित महान्यायाधिवक्ताले पनि सरकारले यो समस्या समाधान गर्न चाहेको संकेत गरेका थिए ।

Facebook Comments

Leave a Reply

Your email address will not be published. Required fields are marked *