FAIR EXPLAIN : शेख हसिनाकाे राजनीतिक उदय र पतनकाे कथा !

शेख हसिनाले शासन गरेको बंगलादेशले विपरित चित्र प्रस्तुत गरेको छ। मुस्लिम बहुल बंगलादेश, एक समय विश्वको सबैभन्दा गरिब देश थियाे । उनको नेतृत्वमा 2009 देखि विश्वसनीय आर्थिक प्रगति हासिल गरेको छ।

बंगलादेश अहिले यस क्षेत्रको सबभन्दा द्रुत बृद्धि हुने अर्थतन्त्र मध्येको एक हो, आर्थिक प्रगतिको मामिलामा आफ्नो विशाल छिमेकी भारतलाई पनि पछि पार्दै गएकाे बताइन्छ ।

पछिल्लो दशकमा बंगलादेशको प्रतिव्यक्ति आय तीन गुणाले बढेको छ । विश्व बैंकको अनुमान अनुसार बंगलादेशमा विगत दुई दशकमा २ करोड ५० लाख मानिस गरिबीबाट बाहिर निस्किएका छन् ।

बंगलादेशको आर्थिक प्रगतिको श्रेय देशको कपडा उद्योगलाई जान्छ। बंगलादेशको कुल निर्यातको अधिकांश हिस्सा कपडा उद्योगले ओगटेको छ । हालैका दशकहरूमा द्रुत रूपमा बढिरहेकाे छ।

बंगलादेशको यो उद्योगले युरोप, अमेरिका र एसियाका बजारमा आपूर्ति गर्छ ।

आफ्नो देशको आफ्नै स्रोत, ऋण र विकास सहायता उधारेर, हसिनाको सरकारले गंगा नदीमा 2.9 बिलियन डलरको पद्मा पुल सहित धेरै ठूला पूर्वाधार विकास परियोजनाहरू लिएको छ।

पछिल्लो आन्दोलन शेख हसिनाले सत्ता ग्रहण गरेपछि सामना गर्नुपरेको सबैभन्दा गम्भीर संकट हो। अत्यधिक विवादित चुनावी नतिजापछि यी प्रदर्शनहरू भएका हुन्। विवादित आम निर्वाचनमा उनको पार्टी लगातार चौथो पटक निर्वाचित भएको हो ।

राजीनामाको माग बढ्दै गएपछि शेख हसिना अडिग रहिन् । उनले आन्दोलनकारीलाई ‘आतंकवादी’ भन्दै आलोचना गरेकी थिइन । उनले ‘आतंकवादी’ लाई कडाइका साथ सामना गर्न सहयोग पनि मागेकी थिइन् ।

ढाका र देशका अन्य भागहरूमा सरकारी जागिरहरूमा आरक्षण खारेज गर्ने मागका साथ सुरु भएको विरोध प्रदर्शन व्यापक सरकार विरोधी आन्दोलनमा परिणत भयो।

कोभिड महामारी पछि, बंगलादेश बढ्दो मुद्रास्फीति र बढ्दो खर्चसँग संघर्ष गरिरहेको छ। मुद्रास्फीति गगनचुम्बी छ, विदेशी मुद्रा सञ्चिति घटिरहेको छ र बंगलादेशको विदेशी ऋण सन् २०१६ देखि दोब्बर भएको छ ।

आलोचकहरूले यसका लागि हसिना सरकारको व्यवस्थापनलाई जिम्मेवार ठहराएका छन् र ठूलो मात्रामा भ्रष्टाचारका कारण बंगलादेशको आर्थिक प्रगतिको फाइदा हसिनाको अवामी लिग पार्टीसँग नजिक भएकाहरूलाई मात्र पुगेको आरोप लगाएका छन्।

लोकतन्त्र र मानवअधिकारको मूल्यमा देशको प्रगति भएको आलोचकहरू बताउँछन् । हसिनाको शासनकालमा उनका राजनीतिक विपक्षी, मिडिया र विपक्षीलाई दमन गरिएको उनीहरुको आरोप छ ।

बंगलादेश सरकार र शेख हसिनाले सधैं यस्ता आरोप अस्वीकार गर्दै आएका छन्।

तर हालैका महिनाहरूमा, सरकार विरोधी प्रदर्शनमा संलग्न हजारौं राजनीतिक कार्यकर्ता र नागरिकहरू सहित BNP का धेरै वरिष्ठ नेताहरूलाई गिरफ्तार गरिएको छ।

देशमा बहुदलीय प्रजातन्त्रका लागि लड्ने नेतामा यो एउटा उल्लेखनीय परिवर्तन थियो ।

बंगलादेशका मानवअधिकार समूहहरूले पनि सन् २००९ यता सयौं मानिस बेपत्ता र गैरन्यायिक हत्याका बारेमा चिन्ता व्यक्त गरेका छन्।

शेख हसिनाको सरकारले यस्ता आरोपलाई ठाडै अस्वीकार गर्दै आएको छ । तर, उनको सरकारले यस्ता आरोपको छानबिन गर्न चाहने विदेशी पत्रकारको भ्रमणमा रोक लगाएको छ ।